27 marzo, 2015

A Carlos Giménez: Parabéns, mestre!

A semana pasada Carlos Giménez fixo 74 anos. Pensamos en dedicarlle unha "postaliña" de aniversario, a xeito de exposición, e así o fixemos.

Elaboramos un cartel introdutorio á súa obra...


 ... outro sobre o seu xeito de debuxar ("fusilado" -disimula, Carlos- da páxina do autor, e traducido)...



... e, claro, a mostra dos títulos do mestre dos que dispoñemos nos nosos fondos:





09 marzo, 2015

(Cosmofísica, 3) "Universos ocultos. Un viaje a las dimensiones extras del cosmos"

Este libro de Lisa Randall, profesora de la Universidad de Harvard, es, antes que nada, una completa exposición divulgativa de la teoría de cuerdas, la candidata más conocida para conseguir combinar la mecánica cuántica con la relatividad general. Yendo más allá del llamado modelo estándar de la física de partículas (el que todos, más o menos, conocemos), esta teoría apuesta por la existencia de una entidad física elemental (no divisible y unidimensional), la cuerda, que sería una especie de segmento de energía que, dependiendo de su oscilación o vibración, daría lugar a las partículas. 
 

No obstante, aunque pocas veces se relacionan con ella, lo más conocido de la teoría de cuerdas son dos de sus corolarios: por un lado, la posible existencia de, como mínimo, 6 dimensiones espaciales más, y, por otro, la posible existencia de branas, una suerte de universos paralelos (entre los que estaría el nuestro) con sus propias condiciones y características físicas; dicho de otra manera, la teoría de cuerdas admite la posibilidad de que exista un multiverso

De entre lo más valioso de este libro está, precisamente, la explicación de lo que son esas dimensiones ocultas.


Por lo demás, el libro de la profesora Randall funciona también como manual de física y cosmología básicas. Aunque con un estilo expositivo en ocasiones exasperante, por su obsesión con cierto tono informal que se confunde con la prolijidad, a lo largo de sus páginas podemos encontrar tratados con una destacable habilidad explicativa los grandes temas de la física relativista y cuántica. En concreto, Randall es capaz de sortear cualquier complicación en el asunto de la dualidad onda/partícula, y en su tratamiento de la mecánica cuántica, el experimento de la doble rendija está expuesto con bastante claridad. Es muy iluminadora también su explicación de cómo se materializan las distintas fuerzas físicas; en este sentido, cubre un terreno muy difícil de encontrar en otros libros acerca de cuál es el papel exacto que desempeñan los bosones gauges en la transmisión de esas fuerzas entre partículas, y que es, realmente, lo que da sentido a todo. A este respecto, su discusión de la fuerza débil es apasionante y su panorama de las partículas y de las relaciones y fuerzas entre ellas es altamente informativo.
 

RANDALL, Lisa (2011): Universos ocultos. Un viaje a las dimensiones extras del cosmos. Acantilado. Barcelona.

08 marzo, 2015

8 webcomics (de mulleres) no 8 de marzo

Tampouco é doado atopar webcomics de mulleres, desde mulleres, na rede. Hainos, claro que os hai, pero son os menos.
A pesar diso, aínda resulta máis difícil seleccionar oito, só oito! Estas cousas hainas que facer sen pensar nos que quedan fóra. Van estes oito e van porque o merecen (algún máis temos recollido -este ou estoutro- baixo a etiqueta literiatura, de feito aquí só traemos unha autora que xa presentaramos antes, a única que estaba por partida dobre...,  iso si que non é casualidade!).

O primeiro, claro, debe ser o máis próximo. Desde setembro de 2008, leva Sabela Arias con Historias de Icía e avoa, vaia para ela a nosa primeira homenaxe:

8 de marzo 2014


Magola xa sumou vinte militantes e reivindicativos anos nas tiriñas de Nani Mosquera e non para de enfrontarse a constante retos:
19-10-2014
Na longa e expléndida obra de Laerte Coutinho (unha entrevista), Muriel vén sendo alguén moi, moi, moi especial, tanto que pode ser Hugo que, non raro, é Muriel, inseparable de Hugo, e así. Ben ela -el- teno claro, pero non lle sucede igual a todo o mundo.
10-6-2013
Di Julieta Arroky que É un mondo difficile, pero a ollada de Ofelia faino algo máis cálido:
10-1-2014
Clara Gomes constrúenos un mundo de bichinhos de jardim que máis parece unha galaxia para entenderse co universo:
 Mira
Agustina Guerrero é capaz de velo tan claro que mesmo dá para pensar que a vida era así como era. Esta viñeta é fabulosa:


Os territorios do cotián que nos mostran Cibele Santos, Camila Tomazini e o resto do equipo en Mulher de 30 é tan verosímil que ata semella que a realidade se ten de adaptar aos cadriños.

 1-8-2014
Quan Zhou, como o seu propio nome indica naceu nun taxi en Algeciras. Gazpacho agridulce é o espazo máis noviño da antoloxía. Comprobade que fai honor ao seu nome: 


6-10-2014
E aí van os oito e aquí quedo co remorso de non traer máis. Ben, como no de Icía e avoa non adoita haber secuencia e non debería contar, podo achegarvos este de sete (estalos) sen facer trampa.


O que non é trampa é se, aproveitando a ocasión, vos suxiro dúas guías de lectura que poden vir ao caso:
Còmics en femeni editada por Biblioteques de Barcelona xa leva tempo na rede.
Estoutra, do centro de documentación María Zambrano, é de finais do ano pasado.

E non esquezades que a nosa colega da Marelabe lava cismando un tempiño en presentar heroínas BD.

05 marzo, 2015

A Semente. Rodeiro, 1978 : Asociación da Mocedade O Fiadeiro.


A longo deste tempo que levamos coa Marela, fomos "subindo" documentación que acompañaba algunha das nosas actividades. Gran parte da ligazóns a ela non levan a ningures. Quen sabe onde van os servidores que utilizabamos? Esporadicamente, recibimos observacións nese sentido. Pois ben, trataremos de ir recuperando toda a que poidamos.

Hoxe facémolo cos tres números da Semente, unha publicación realizada en Rodeiro, alá polo 1978 e da que dabamos conta o 11-06-2011.

O primeiro número, presentábase como: Boletín da comisión xestora da asociación da Mocedade O FIADEIRO



O segundo xa nos informa de que se firmaron os estatutos e se elixiu a Directiva xestora, configurada por "Xavier Vence, presidente; Vicepresidente: Azuzena Vázquez; segredario: Xesús Moreiras; vicesegredario: Andrés Lamazares; tesoureiro: Xosé Fernández". O subtítulo, polo tanto, variou: Boletín de información interna da directiva xestora da Asociación da Mocedade O FIADEIRO


E ese foi o que se mantivo no número 3

 

Campus científico de verán: a experiencia de Carlos.

Realizouse a convocatoria 2015 do Campus científico de verán para estudantes de 4º ESO e 1º BAC. Carlos Meixide, que acudiu o ano pasado, relátanos a súa experiencia e anímavos a participar.


Universidade Carlos III de Madrid: deseño e construción de microrrobots, do 6 ao 12 de xullo de 2014.
Por Carlos Meixide
“Se soubese o que estou facendo, non lle chamaría investigación, verdade?”, dixo Einstein. E a verdade é que no fondo non erra en que ninguén dos que chegabamos dende lonxe, cansados de parar nunha chea de estacións para baixar, correr para non perder o metro turrando pola maleta na que nosos pais nos meteron un mundo, equivocarse, perdelo e toda unha sorte de adversidades das que un despois se sente orgulloso e gusta de narrar; por moito que presumiramos de marchar de viaxe, non  faciamos nin a máis mínima idea de que ía aquilo e das continxencias que podía supoñer. Con todo, este ambiguo escepticismo ao que nos viamos sometidos ao darnos a man conforme iamos chegando á residencia e dicindo o noso nome en voz baixiña ía minguando a medida que nos decatabamos de que non estabamos tratando coas estrañas persoas pouco faladoras e insulsos científicos a pé fixo que todos nos imaxinabamos de camiño a Madrid. Acaeceu o oposto, se eramos todos iguais! Ao relegarmos o medo á diversión, todo se normalizou e a primeira noite xa se oíron principios dun barullo festeiro- sempre eutrapélico- nos cuartos.



Secomasí, chegou o primeiro día e con el a escisión do grupo en cadanseus departamentos que tiñamos asignados. Foi todo un pracer e unha honra pasar esas mañás compartindo longas conversas cos catedráticos de automática, electrónica e informática. Revivir vellos tempos de programación en C, posta en funcionamento de humanoides, robótica aplicada á astrofísica, simulación Java de estruturas robóticas, matemáticas discretas, manipulación de impresoras 3D... Sobra enumerar todas as áreas do saber tecnolóxico a cuxas fiestras nos asomamos de xeito vago e tímido. Pracer é ver como o pequeno skybot move unha roda tras horas e horas de variables, operadores e estruturas flotantes.
Así a todo, despois de xantar o rigor científico semellaba desaparecer para dar paso a aqueles partidos de fútbol e volei baixo o espléndido sol do serán ou, de cando en vez, non se lle facía excepción a un bo partido de waterpolo. Mesmo facer o pallaso semellaba ser para nós unha descarga contra o rigor ao que nos sometía a ciencia polas mañás.
Pasaron os días e a conferencia televisiva achegábase. Pero a tarefa ardua e máis complexa era a despedida, intre que pouco a pouco socabava as nosas morais.
En suma, debémonos liberar de todos os falsos atisbos sobre as decisións de viaxar sós e coñecer sitios, ámbitos e xente completamente estupenda que, dun xeito ou outro, fai que este tipo de experiencias deixen unha pegada nas vidas das persoas.
A conclusión é sinxela: ánimo, a ciencia non se fai soa! Poder experimentar sen consecuencias as rutinas daquelas personaxes grazas ás que hoxe en día existe o transistor, se sabe da existencia do ADN ou mesmo é posíbel poñer ao home na lúa é máis que un perfecto agasallo.
Accede aquí toda a información da convocatoria de 2015. Prazo de presentación das solicitudes ata o 20 de marzo.


04 marzo, 2015

Ao fío do encontro con Carmen Pérez


Por Daniel Fernández Paz

A profesora Carmen Pérez ofreceunos unha charla informativa sobre un dos materiais máis novos e, á súa vez, con máis importancia na actualidade: o plástico.

Este material está formado en reaccións de polimerización (proceso químico no que moléculas pequenas pasan a formar moléculas máis grandes, chamadas polímeros) levadas a cabo en plantas petroquímicas. O plástico, hoxe en día, podémolo atopar en tódolos ámbitos xa que as súas características se poden adaptar á función que nós queiramos, dende carrocerías de automóbiles que serven para reducir impactos, ata todo tipo de obxectos como moita da roupa que empregamos. Os plásticos teñen a vantaxe de ser sinxelos de fabricar, moi baratos e lixeiros en comparación con outros tipos de materiais, de aí a súa grande importancia.

A pesar de todos os seus puntos fortes, tamén conta con alguns puntos febles. Un dos principais e a reciclaxe, xa que unicamente se poden reutilizar poucos tipos de plásticos (Polietileno, polipropileno ou poliestireno entre eles) e depende en gran parte da colaboración do propio consumidor e o seu correcto emprego dos colectores do lixo. Outra das súas materias pendentes son as substancias contaminantes que se verten á atmosfera no seu proceso de fabricación nas plantas petroquímicas.