Neoliberalismo mágico
de Marcos Prior
27 marzo, 2014
24 marzo, 2014
Os mosteiros galegos sen saír da casa
Desde logo, o mellor é visitalos. De non poder ou de querer preparar a visita, o recurso que nos ofrece Turgalicia é excepcional: as visitas virtuais a mosteiros galegos é unha marabilla. Non están todos, pero si todos estes:
 |
| Imaxe de San Pedro de Rochas |
21 marzo, 2014
Nós cantar cantamos (35 e 36)
Eu cantar, cantar, cantei,
A grasia non era moita.
¡Mais que faser, desdichada,
Si non nacín máis grasiosa!
 |
| Ilustración de Daniel Cuñarro |
Nós cantar cantamos (33 e 34)
Non me espriquei cal quixera
Pois son de espricansa pouca;
Si grasia en cantar non teño
O amor da pátria m'afoga.
 |
| Ilustración de Fátima Fernández |
20 marzo, 2014
19 marzo, 2014
18 marzo, 2014
Nós cantar cantamos (25 e 26)
Cantart'ei, Galicia,
Teus dulces cantares
 |
| Ilustración de Jennifer da Silva |
 |
| Ilustración de Fátima Fernández |
17 marzo, 2014
13 marzo, 2014
Unha recomendación: 12 libros de poesía
Mentres andamos a
celebrar o día de Rosalía, fomos á librería e
mercamos libros de poesía (a rima é simple, pero expresiva). 
Unha ducia de
libros que, coa súa variedade (de estilos, técnicas, temas e
contidos), de novo reclaman a berros unha maior presenza da
poesía no ensino como ferramenta moito máis axeitada que a
narrativa para introducirse na literatura. Aí andamos algúns …
Pero isto é unha recomendación literaria.
Os poemarios máis
arriscados na forma son tamén, case inevitablemente, os máis
comprometidos.
O
máis posmoderno é
o de María do Cebreiro, que arremete cos
seu coloquialismos e misturas
discursivas contra a linguaxe tradicionalmente (ata xa hai tempo) poética.
E polas
frondosidades do seu hermetismo,
percíbensen as vinculacións entre feminismo, linguaxe e metaliteratura, nunha explosión de palabras que reflicten a confusión da "súa
imaxinación coa súa memoria."
Afondando
no tema da muller, Ana
Romaní
elabora un discurso directo e desatado que fala dunha poesía que
parece crer no seu poder de conmoción social: "Illadas
agora ou convictas / aquí
estamos amigas de novo reunidas
/ como un campo de exiliadas / dispostas ao clamor."
Como
unha vía intermedia entre María do Cebreiro e Romaní, Marilar
Aleixandre, que
demostra unha vez máis a fecundidade inacabable da mitoloxía
(romana), amplifica citas de Ovidio nunhas mudanzas que buscan
enlazar o pasado coa realidade
máis inmediata; e, por embaixo de certas escuridades,
agroma tamén unha convicción de muller renovada: "entre
o edén e a mazá / tomo a mazá / antes a pecadenta amiga da cobra /
que a falsa inxenua diso-non-entendo".
O libro de Oriana
Méndez, pola súa banda, é un exemplo case paradigmático de poesía
comprometida:
centrada na historia, na política, e feita
a base dunha narratividade
empapada
de
referencias culturalistas. O seu ton utopista conleva, como no caso de Romaní, o desexo dunha experiencia máis comunal da vivencia:
"É a convicción de sermos o múltiple."
Hai entre estes libros, tamén, unha poesía de ton máis existencial, na súa maioría
dunha dureza diamantina na percepción da vida.
A
excepción é Yolanda
López, que
expón certa ilusión pola vida, a pesar de algúns
pesares, e fai da propia forza interior, simbolizada por certas
referencias culturalistas, a forza que a pode soster: "...
a miña mente ingrávida e indómita. / O meu trampolín..."
Pero
máis alá deste caso, as visións poéticas que atopamos nestes libros son desoladoramente feras coa vida.
Arias
Rego
fai unha acusación ponderada na forma, pero moi amarga no fondo: os seu versos conforman a memoria
íntima dunha vida, unha sucesión de breves poemas que reflicten
lóstregos de recordos, calmosamente manifestados, pero interiormente atormentados:
"Ninguén me coñece enteira. / Non coñezo enteira a ninguén."; "O corpo ten máis memoria / da que pensaba."
Os
poemas de
Emma
Pedreira constitúen, no seu caso,
unha
meditación (con máis de un momento poético excepcional; v.gr. "Hai unha primeira hora na mañá da amencida....")
sobre os finais; e
non só sobre os que nos entrega a morte, senón sobre todas as devastación inherentes ó paso da vida: "Vou
adiantarme á dor e verte pasar como algo desexado / desexando ser
algo do primeiro que se esquece.
/ Ser así como o primeiro día despois de nacer / o máis importante
e o primeiro paso caído."
Pero a intransixencia máis radical co sen sentido vital o atopamos nos
libros de Pallarés e Kruckenberg.
Kruckenberg consegue unha expresión sutil e moderada para un contido
absolutamente apaixonado: "sinto que non aproveitei a vida / ata
os límites posíbeis do corazón." O seu libro é unha sorte de axuste de
contas con unha mesma, mirando cara atrás, e coa vida. Son versos
cortantes, breves, onde o desencanto pola existencia só pode atopar un
certo contrapeso no "encanto da natureza. / A única verdade." Esta presenza consoladora da natureza é un motivo recurrente en varios destes libros.
Pallarés
é, pola súa banda, implacable. Contundente
na descrición dos finais ("o
que onte viveu, caia en olvido", "... que amor e ódio
crecen do mesmo húmus / e asi no ódio amo e no seu corpo espero"), a súa é unha
melancolía do nihilismo, tamén
moi precisa na expresión, moi clara e segura de si mesma:
"Pero de nada valen a nostálxia ou o inferno."; "...
na balanza manda o peso do que perdo". O refuxio, na escritura: "no fulgor extinto dos seus signos / me descifre".
Outros libros presentan unha poesía máis
convencional.
O libro
de Boullosa, por exemplo, e o dunha poesía
desatadamente
neorromántica ("Formei
nos meus beizos o teu nome / e non puiden ve-lo seu fin ..."),
con reminiscencias das cantigas de amigo, onde o protagonismo da
natureza contextualiza e simboliza a presencia e a ausencia do amado.
Soutelo Vázquez, pola súa
banda, nun fermoso libro
tamén de amor no seu núcleo, aborda as melancolías e desolacións
da vida, na que "Non
hai mais que soidades / e distancias / que nos poboan / e nos
pastorean ...."
Para rematar, a xa citada presenza da natureza interiorízase simbólicamente nos poemas de Mariña
Pérez Rei, unha
reivindicación un tanto dispersa do fondo natural que todos temos e
das posibilidades que agocha: "Son
palabras coma cabazos: / transportan a soidade en espigas rubias / de
pracer."
Marilar
Aleixandre, Mudanzas, PEN
Clube de Galicia - Danú, 2007.
Xiana
Arias Rego, Acusación, Galaxia,
2009.
Palmira G. Boullosa, Asoladamente,
o teu nome, Ediciós do Castro,
1993.
María
do Cebreiro, Os hemisferios, Galaxia,
2006.
Mª do Carme
Kruckenberg, O enigma do segredo, Barbantesa, 2011.
Yolanda López
López, Moralla, Follas Novas, 2013.
Oriana Méndez,
Derradeiras conversas co capitán Kraft, Galaxia, 2007.
Pilar Pallarés,
Livro das devoracións, Espiral Maior, 1996.
Emma
Pedreira, Antítese da ruína, PEN
Clube de Galicia, 2011.
Mariña Pérez
Rei, Fanerógama, Sotelo Blanco, 2006.
Ana Romaní,
Estremas, Galaxia, 2010.
María N.
Soutelo Vázquez, Código poético, Sotelo Blanco, 2008.
C.M.
C.M.
Subscribirse a:
Publicacións (Atom)